بلاکچین (Blockchain) یا دفتر کل توزیع‌شده یک فناوری انقلابی در حوزه پایگاه داده و شبکه است و کاربردهای مختلفی دارد. در این مطلب قصد داریم کاربرد بلاکچین در حوزه‌های بانکداری، آموزش، بیمه، انرژی، حسابداری و اینترنت اشیا را بیان کنیم؛ البته اجازه دهید قبل از پرداختن به این موضوع، بلاکچین را به‌صورت ساده و مختصر معرفی و مهم‌ترین مزایای بهره‌مندی از آن را بیان کنیم.
بلاکچین به بیان ساده یک مکانیسم پایگاه داده پیشرفته است که امکان بهاشتراکگذاری شفاف اطلاعات در یک شبکه تجاری را امکانپذیر می‌کند. یک پایگاه داده بلاکچین داده‌ها را در بلاک‌ها که در یک زنجیره به هم متصل هستند، ذخیره می‌کند. داده‌های ذخیره‌شده در این پایگاه داده براساس ترتیب زمانی ثبت و مرتب می‌شوند؛ زیرا حذف یک بلاک از زنجیره از شبکه، یا تغییر آن بدون اجماعنظر امکانپذیر نیست.
بنابراین می‌توان از این فناوری برای ایجاد یک دفتر کل تغییرناپذیر برای ردیابی سفارش‌ها، پرداخت‌ها، حساب‌ها و دیگر تراکنش‌ها استفاده کرد. این سیستم یک‌سری مکانیسم داخلی دارد که از ورود تراکنش‌های غیرمجاز جلوگیری و در میان معاملات ایجادشده یک پیوستگی ایجاد می‌کند.
از مهم‌ترین مزایای بهره‌مندی از فناوری دفتر کل توزیع‌شده می‌توان به افزایش اعتماد و امنیت در زمینه بهاشتراکگذاری داده‌ها و قابل‌ردیابی بودن داده‌های به‌اشتراک‌گذاشته‌شده در یک شبکه تجاری اشاره کرد. درضمن تنها افراد مجاز امکان دسترسی به دفتر کل شبکه بلاکچین را دارند. همین مزایا باعث گسترده‌شدن کاربرد بلاکچین در حوزه‌های مذکور در ابتدای مقاله، شده است.
کاربرد بلاکچین در بانکداری
شبکه بلاکچین، شبکه‌ای غیرمتمرکز، توزیع‌شده و غیرقابل تغییر است. به بیان دیگر، هیچ‌کس صاحب بی‌چون‌وچرای این شبکه نیست و تمام اعضای آن یک کپی از شبکه دارند. همچنین افراد مجاز می‌توانند به‌راحتی به اطلاعات ثبت‌شده در شبکه دسترسی پیدا کنند. این ویژگی‌های بلاکچین آن را به ابزار بسیار خوبی برای بانکداری تبدیل کرده است. سه کاربرد اصلی بلاکچین در حوزه بانکداری به شرح زیر است:
مدیریت پرداخت‌ها و تسهیل و تسریع آن‌ها
انجام انتقالات مالی با بلاکچین خصوصی و عمومی امکانپذیر است. این شبکه می‌تواند انتقالات مالی بین‌المللی را بسیار راحت کند؛ زیرا توانایی انتقال وجوه در قالب ارزهای دیجیتال را دارد. شبکه دفتر کل توزیع‌شده قادر به تشخیص و مقابله با کلاه‌برداری‌های مالی و همچنین مسدودسازی معاملات کلاهبردارانه نیز است.
تمام انتقالات مالی در این شبکه با شفافیت کامل انجام می‌شوند و هیچ‌گونه ابهام یا تردیدی در مورد فرد انتقال‌دهنده وجه و نحوه انتقال آن وجود ندارد. درصورت استفاده از بلاکچین برای انتقال پول، تمام اطلاعات در یک پایگاه داده ذخیره می‌شوند و این اطلاعات در هر زمانی قابل دسترسی و جستجو هستند. با استفاده از این روش می‌توان پرداخت‌ها را کاملاً ایمن کرد. درحقیقت، درصورت استفاده از این فناوری برای پرداخت، هر فرد یا گروهی، کلید اختصاصی خود را دارد که باعث تضمین امنیت پرداخت می‌شود.
همچنین بلاکچین می‌تواند به افزایش سرعت پرداخت‌ها و کاهش کارمزد عملیات پرداختی و به حداقل رساندن نیاز به طرف‌های شخص ثالث برای تأیید پرداخت‌ها نیز کمک کند.
تسهیل مذاکرات بانکی
با قراردادهای هوشمند می‌توان کل فرایند مذاکرات بانکی را برنامه‌ریزی کرد تا به‌صورت خودکار انجام شوند. قرارداد هوشمند که غالباً روی بلاکچین استفاده می‌شود، به بیان ساده، به‌معنای قراردادی بین دو فرد یا سازمان در قالب یک کد کامپیوتری برنامه‌ریزی‌شده برای اجراشدن به‌صورت خودکار است؛ مثلاً برای مذاکره در مورد امضای یک قرارداد، می‌توان تمام بخش‌های فرایند انجام این کار مثل تغییرات انجام‌شده توسط طرفین مذاکرات، نظارت‌کردن بر جریان مذاکرات، تعیین مفاد مذاکره و بازتاب تغییرات ایجادشده در مفاد در یک بلاک بلاکچین و همچنین مشاوره در مورد توافقات حاصل‌شده در مذاکرات را مشخص کرد.
به‌طور خلاصه، با بلاکچین می‌توان تمام فرایندهای مذاکره را خودکار و روند نظارت بر آن را از طریق رابط وب یا اپلیکیشن اعمال کرد. همچنین اعضای بلاکچین می‌توانند در مورد توافقات حاصل‌شده در مذاکره با یکدیگر مشورت کنند.
مدیریت دارایی‌های کریپتو منابع مالی غیرمتمرکز
معامله دارایی‌های کریپتو به یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های مالی تبدیل شده است. بانک‌ها به‌تدریج درحال فراهم‌کردن امکان معامله دارایی‌های کریپتو مثل ارزهای دیجیتال بیت‌کوین یا اتریوم هستند و مشتریان را برای خرید این دارایی‌ها تشویق می‌کنند. قوانین مرتبط با خریدوفروش دارایی‌های کریپتو در هر کشوری کاملاً به قوانین آن کشور بستگی دارد.
منابع مالی غیرمتمرکز نیز درست مانند منابع مالی متداول هستند و می‌توان آن‌ها را وارد چرخه مالی کرد؛ اما این منابع مالی بر پایه بلاکچین درحال گردش هستند. بنابراین ارائه خدمات مالی غیرمتمرکز، مثل پرداخت وام غیرمتمرکز (پرداخت وام با ارزهای دیجیتال)، با استفاده از قراردادهای هوشمند، قابل مدیریت هستند.
استفاده از قراردادهای هوشمند برای مدیریت چنین خدماتی، امنیت مالی را هم برای وام‌دهنده و هم برای وام‌گیرنده تضمین می‌کند. درصورت استفاده از قراردادهای هوشمند، نه‌تنها تمام فرایندهای ارائه خدمات مالی خودکار می‌شوند، بلکه به‌دلیل عدم وجود خطا در کدها، حسابرسی بدون اشتباه انجام شده و هیچ پولی در فرایند انتقال گم نمی‌شود.
سایر موارد مهم کاربرد بلاکچین در بانکداری شامل موارد زیر می‌شود:
- ازبین‌بردن محدودیت‌های جغرافیایی در پرداخت‌های آنلاین
- ردیابی تراکنش‌ها در سطح جهانی
- کاهش زمان و هزینه انجام تراکنش‌ها
- انجام عملیات مربوط به پردازش و انجام تراکنش‌ها بدون نیاز به کسب مجوز از مراجع قانونی
- کاهش کارمزد تبادل دارایی‌ها با حذف واسطه‌ها و حق انتقال دارایی‌ها
- حذف نیاز به اشخاص ثالث واسطه برای خریدوفروش
- حذف نیاز به کارهای اداری و کاغذبازی‌های زمان‌بر برای انجام معاملات
- تشخیص هویت دیجیتالی و افزایش سرعت و امنیت آن
- امکان‌پذیرکردن استفاده از اطلاعات ثبت‌شده مشتری در یک بانک برای تأیید هویت آن در یک بانک دیگر
- امکان‌پذیرکردن دسترسی تمام اعضای صندوق‌های سرمایه‌گذاری بدون ریسک به منابع مالی این صندوق‌ها و خارج‌کردن مدیریت آن‌ها از انحصار مدیران مالی
- کمک به شناسایی مشتریانی که احتمالاً به تعهدات خود در بازپرداخت وام‌ها متعهد نیستند
کاربرد بلاکچین در آموزش
در عصر جدید فرایند دیجیتالی‌شدن آموزش آغاز شده و با سرعت بالایی درحال پیشرفت است. فناوری دفتر کل توزیع‌شده می‌تواند این فرایند را سریع‌تر کند. کاربرد بلاکچین در آموزش شامل موارد زیر می‌شود:
قرارداد هوشمند برای دوره‌های آموزشی و تکالیف
مدرسان می‌توانند از بلاکچین برای ارائه دوره‌های آموزشی و دروس استفاده کنند. درصورت استفاده از قرارداد هوشمند، پس از فراهم‌کردن شرایط لازم، دوره‌های آموزشی به‌صورت خودکار ارائه و فرایند آن‌ها طی می‌شود. در این رویکرد آموزشی نوین، دانشجویان و مدرسان قراردادی را امضا می‌کنند که در آن محدودیت‌های مرتبط با تکالیف، حداکثر تاریخ انجام آن‌ها توسط دانش‌آموزان و ارائه نمرات توسط مدرسان مشخص شده است.
ارائه گزارش‌های مختلف دانش‌آموزان به والدین، تکالیف و مدرک دیجیتالی
دفتر کل تغییرناپذیر بلاکچین توانایی ایجاد ترتیب زمانی از اطلاعات و رویدادهای ثبت‌شده در شبکه را دارد. به همین دلیل می‌توان از آن برای ارائه یک گزارش جامع از عملکرد دانش‌آموزان و ارائه گزارش حضوروغیاب آن‌ها به والدین استفاده کرد. دفتر کل تغییرناپذیر توانایی ارائه تکالیف به دانش‌آموزان به‌صورت مرتب و براساس توالی زمانی را نیز دارد. بنابراین با بهره‌مندی از فناوری دفتر کل توزیع‌شده در سیستم آموزشی می‌توان از جا‌انداختن تکالیف توسط دانش‌آموزان جلوگیری کرد. همچنین ارائه مدارک و گواهینامه‌های دیجیتال به دانش‌آموزان نیز با این فناوری امکانپذیر است.
ارائه پاداش به دانش‌آموزان
با بهره‌مندی از بلاکچین می‌توان با ارزهای دیجیتالی به دانش‌آموزان پاداش داد تا برای انجام برخی از وظایف ترغیب شوند. این روش پرداخت به‌موقع پاداش به دانش‌آموزان را نیز ممکن می‌کند. همچنین به‌دلیل اینکه دستیابی به ارزهای دیجیتال با بازی‌کردن هم امکانپذیر است، می‌توان فرایند آموزش و یادگیری را در قالب بازی اجرا کرد و به دانش‌آموزان برنده بازی ارز دیجیتال هدیه داد تا کاملاً مشتاق یادگیری شوند.
دریافت شهریه مراکز آموزشی
بلاکچین می‌تواند هم دریافت شهریه و هم پرداخت آن را بسیار آسان کند تا برای انجام این کار نیازی به طی‌شدن فرایندهای متداول زمان‌بر و بعضاً خسته‌کننده نباشد.
تسهیل دسترسی به منابع آموزشی
با بلاکچین می‌توان دسترسی به منابع آموزشی مثل کتب، پادکست‌ها و فیلم‌ها را بسیار راحت و در برخی از موارد رایگان کرد. این
فناوری می‌تواند به تسهیل توزیع و بهاشتراکگذاری کم‌هزینه و امن منابع آموزشی در یک شبکه کمک کند. فناوری دفتر کل توزیع‌شده می‌تواند شرکت در دوره‌های آموزشی و آزمون‌های دیجیتالی را برای دانش‌آموزان مناطق دوردست و همچنین ارزیابی چنین دانش‌آموزانی توسط مدرسان از راه دور را نیز میسر کند. در کل این فناوری می‌تواند نحوه پشتیبانی از دانش‌آموزان و ارزیابی آن‌ها و همچنین ارائه دوره‌های آموزشی آنلاین و دیجیتال و برگزاری آزمون‌های دیجیتال را متحول کند. امروزه آموزش دیجیتال و همچنین ارزیابی دیجیتال دانش‌آموزان به‌شکل بی‌نقص اهمیت زیادی دارد و به‌مرورزمان مهم‌تر هم می‌شود.
کاربرد بلاکچین در صنعت بیمه
این فناوری می‌تواند صنعت بیمه را در زمینه ارائه خدمات و اعتمادسازی کاملاً متحول و زمینه رشد و تکامل آن را فراهم کند. شبکه بلاکچین می‌تواند صنعت بیمه را در زمینه‌های مختلف تحت تأثیر قرار دهد که شامل موارد زیر می‌شود:
جلوگیری از کلاهبرداری و ایجاد اطمینان متقابل بین بیمه‌گذار و مشتری
بلاکچین در صنعت بیمه می‌تواند از کلاهبرداری جلوگیری کند. این فناوری بهاشتراکگذاری لحظه‌به‌لحظه اطلاعات بین طرف‌های شخص ثالث را نیز میسر کند تا امکان ردیابی اطلاعات فراهم و بین افراد اطمینان حاصل شود. به‌طور خلاصه، بهره‌مندی از فناوری دفتر کل توزیع‌شده می‌تواند به میزان قابل‌توجهی باعث افزایش شفافیت در صنعت بیمه شود.
خودکارسازی برخی از فعالیت‌ها و فرایندها
طبیعتاً خودکارسازی برخی از عملیات مالی (مثل خودکارسازی پرداخت‌ها) و جلوگیری از دست‌کاری در حساب‌ها در صنعت بیمه با بهره‌مندی از بلاکچین و قراردادهای هوشمند امکانپذیر است. درصورت استفاده از بلاکچین دیگر نیازی نیست ادعاهای مطرح‌شده برای دریافت خسارت، توسط نیروی انسانی بررسی و تأیید شود. می‌توان انجام این کار را به فناوری مذکور محول کرد. درضمن با کمک این ابزار می‌توان هزینه ارائه خدمات بیمه را نیز به میزان قابل‌توجهی کاهش داد و برخی از هزینه‌های جانبی را حذف کرد؛ مثلاً پلتفرم قرارداد هوشمند اتریوم می‌تواند اهداف مذکور را محقق کند.
انتقال شواهد دیجیتالی
بلاکچین می‌تواند تسریع فرایند انتقال شواهد دیجیتالی (مثل اطلاعات الکترونیکی ثبت‌شده مرتبط با سلامت افراد) را برای افزایش سرعت گزارش‌نویسی برای بیمه‌گذاران نیز ممکن کند.
درضمن نباید فراموش کنیم که گسترش استفاده از شبکه بلاکچین، تضمین امنیت سایبری را می‌طلبد و بیمه‌گذاران می‌توانند با بیمه‌کردن شبکه‌های بلاکچین، تا حدودی حفظ امنیت آن‌ها را تضمین کنند.
کاربرد بلاکچین در حوزه انرژی
جالب است بدانید که بلاکچین حتی در حوزه‌ای مثل انرژی که چندان با فعالیت‌های مالی سروکار ندارد نیز کاربرد دارد. این فناوری می‌تواند باعث بهبود کیفیت ارائه خدمات در حوزه انتقال انرژی شود. بهاشتراکگذاری لحظه‌به‌لحظه و آنی اطلاعات در صنعت انرژی اهمیت زیادی دارد. با بهره‌مندی از فناوری دفتر کل توزیع‌شده می‌توان این مهم را به‌راحتی محقق کرد. مهم‌ترین مصادیق کاربرد بلاکچین در حوزه انرژی به شرح زیر هستند:
امکان‌پذیرکردن دسترسی مستمر به اطلاعات شبکه‌های انتقال و توزیع انرژی
دسترسی بدون وقفه و مداوم مسئولان توزیع انرژی به اطلاعات شبکه‌های انتقال و توزیع اهمیت زیادی دارد؛ به عنوان مثال، مسئولان توزیع برق یک منطقه همیشه باید به اطلاعات شبکه‌های توزیع دسترسی داشته باشند تا بتوانند در تمام مواقع، عملیات توزیع و انتقال را متناسب با شرایط و وضعیت شبکه‌ها، به‌موقع و به بهترین شکل ممکن انجام دهند. بنابراین با کمک بلاکچین می‌توان اختلال در خدمات توزیع و انتقال نیرو را به حداقل و میزان رضایت مردم از این خدمات را به حداکثر رساند.
اتوماسیون محاسبه هزینه مصرف انرژی و پرداخت آن
با استفاده از بلاکچین محاسبه هزینه انرژی مصرفی و همچنین پرداخت آن توسط افراد بسیار راحت‌تر می‌شود. برای انجام این کار می‌توان ابتدا یک بلاکچین ایجاد و سپس آن را به کنتورهای هوشمند با قابلیت اتصال به اینترنت متصل کرد. درصورت استفاده از چنین روشی، افراد به‌راحتی می‌توانند هزینه انرژی مصرفی خود را مشاهده و آن را پرداخت کنند.
تسهیل خریدوفروش انرژی مازاد بر مصرف
تسهیل خریدوفروش انرژی مازاد بر مصرف در مجموعه‌ای از شبکه‌های متصل به یکدیگر برای تولید و توزیع نیرو نیز با بلاکچین امکانپذیر است. برای دستیابی به این هدف می‌توان از بلاکچین ارزهای دیجیتال مثل اتریوم و کیف پول‌های ارز دیجیتال چندامضایی (کیف پول‌های قابل‌استفاده برای چند نفر) استفاده کرد تا انتقال مبالغ خریدوفروش انرژی در قالب ارز دیجیتال، به‌راحتی امکانپذیر شود. همچنین می‌توان با متصل‌کردن کنتورهای هوشمند به شبکه‌های بلاکچین، مبلغ انرژی خریداری‌شده یا فروخته‌شده را در اختیار این شبکه‌ها قرار داد.
سایر کاربردهای بلاکچین در حوزه انرژی به شرح زیر است:
- مدیریت داده‌ها (ثبت، ذخیره‌سازی و ردیابی اطلاعات) با کمک بلاکچین‌های ارزهای دیجیتال مثل بلاکچین اتریوم
- ثبت اطلاعات مرتبط با معاملات انجام‌شده در زمان‌های خاص با کمک دفتر کل
- تسهیل ارزیابی و پردازش داده‌های وسایل مورد استفاده در شبکه‌های انتقال نیرو برای شرکت‌های توزیع نیرو
- تبادل داده‌های ضروری برای توزیع بدون مشکل انرژی
- ایجاد هماهنگی بین داده‌های متعلق به شرکت‌های فعال در حوزه تولید یا استخراج انرژی برای جلوگیری از مختل‌شدن فرایند توزیع انرژی
- تسهیل و تسریع بهاشتراکگذاری اطلاعات بسیار ضروری که مطلع‌نشدن از آن‌ها در زمان مناسب و عدم انجام اقدام فوری و ضروری متناسب با شرایط می‌تواند منجر به رخ‌دادن فجایای بزرگ شود (مثل نشتی گاز، نفت و آب در خطوط انتقال)
کاربرد بلاکچین در حسابداری
این فناوری به‌قدری حوزه حسابداری را تحت تأثیر قرار داده که شاخه‌های جدید از حسابداری تحت عنوان حسابداری بلاکچین یا حسابداری مبتنی بر بلاکچین ایجاد شده است؛ البته بلاکچین به‌نوعی یکی از فناوری‌های مرتبط با حسابداری محسوب می‌شود و می‌تواند شیوه قدیمی حسابداری با قدمت چندصدساله را متحول کند؛ زیرا می‌تواند باعث افزایش سرعت حسابرسی و کاهش هزینه‌های این کار شود.
بلاکچین می‌تواند آینده‌ای کاملاً روشن برای حسابداری و حسابرسی رقم بزند. همچنین این فناوری انقلابی می‌تواند در زمینه کاهش هزینه نگهداری از دفتر کل و کاهش هزینه تطابق حساب‌ها نقش کاملاً مؤثری ایفا کند. مهم‌ترین کاربردهای فناوری دفتر کل توزیع‌شده در حسابداری شامل موارد زیر می‌شود:
خودکارسازی برخی از مشاغل حوزه حسابداری با بهره‌مندی از قراردادهای هوشمند
با استفاده از قراردادهای هوشمند می‌توان برخی از مشاغل مرتبط با حسابداری مثل تهیه فیش‌های حقوقی و تطابق حساب‌ها و دفترداری (ایجاد سند و مدرک برای کلیه دادوستدها و سایر فعالیت‌های تجاری) را خودکار کرد تا برای انجام آن‌ها دیگر نیازی به نیروی انسانی نباشد؛ بنابراین قراردادهای هوشمند هم می‌توانند هزینه‌های حسابداری را کاهش دهند و هم می‌توانند از بروز خطای حسابداری جلوگیری کنند.
شفاف‌سازی در حسابداری
به‌دلیل اینکه در شبکه بلاکچین هیچ ابهامی وجود ندارد و تمام اطلاعات ثبت‌شده با ترتیب زمانی مرتب می‌شوند، حسابداران می‌توانند از آن برای شفاف‌سازی استفاده کنند. با بهره‌مندی از فناوری دفتر کل توزیع‌شده می‌توان مالکیت قطعی دارایی‌ها را مشخص کرد، به تاریخچه دقیقی از دارایی‌ها دست یافت و در مورد منابع موجود شفاف‌سازی کرد. همچنین سازمان‌ها و افراد می‌توانند با بهره‌گیری از این فناوری در حسابداری، با کلاهبرداری و فریبکاری مقابله کنند.
کاهش نیاز به حسابرسی
در صورتی که کاهش نیاز به حسابرسی در یک سازمان ضروری باشد، می‌توان با کمک فناوری دفتر کل توزیع‌شده این هدف را محقق کرد؛ زیرا تمام تراکنش‌ها در بلاکچین قابل مشاهده هستند. شاید تکامل بلاکچین و گسترش استفاده از آن در آینده، نیاز به حسابرسی خارجی را برطرف کند. حسابرسی خارجی به‌معنای بررسی حساب‌های یک شرکت یا سازمان توسط حسابرسان و حسابداران مستقل است.
کاربرد بلاکچین در اینترنت اشیا
ترکیب این فناوری با اینترنت اشیا می‌تواند بسیاری از کسب‌وکارها را متحول کند. ترکیب‌شدن این دو فناوری این امکان را برای صاحبان کسب‌وکار فراهم می‌کند که بدون نیاز به ایجاد یک مرکز کنترل یا سیستم مدیریتی، از طریق بلاکچین‌های عمومی و خصوصی به اطلاعات اینترنت اشیا دسترسی پیدا کنند و آن‌ها را با امنیت کامل به اشتراک بگذارند.
بلاکچین یک فضای امن برای ثبت و ذخیره‌سازی داده‌های ارسال‌شده از سوی دستگاه‌های اینترنت اشیا است. این فناوری می‌تواند به افزایش امنیت سیستم‌های اینترنت اشیا و تقویت شفافیت در این سیستم‌ها کمک زیادی کند. مهم‌ترین کاربردهای فناوری دفتر کل توزیع‌شده در حوزه حسابداری به شرح زیر است:
افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی داده‌های دستگاه‌های اینترنت اشیا
تعداد دستگاه‌های اینترنت اشیا رشد فزاینده‌ای دارد و طبیعتاً افزایش تعداد دستگاه‌های اینترنت اشیا و اکوسیستم آن‌ها منجر به افزایش حجم اطلاعات ایجادشده توسط آن‌ها می‌شود. بلاکچین می‌تواند فضای کافی برای ذخیره‌سازی این حجم از اطلاعات را فراهم کند.
ایجاد زنجیره تأمین قابل اعتماد و قابل ردیابی
می‌توان با ثبت داده‌های مرتبط با زنجیره تأمین در شبکه بلاکچین و بهاشتراکگذاری اطلاعات، دسترسی افراد مجاز به موجودی لحظه‌به‌لحظه زنجیره تأمین را فراهم کرد تا دیگر مشکلی در تأمین اقلام ایجاد نشود.
افزایش امنیت منازل هوشمند مجهز به سیستم‌های امنیت اینترنت اشیا
با بهره‌مندی از شبکه بلاکچین می‌توان از دست‌کاری اطلاعات دریافتی از سیستم‌های اینترنت اشیا توسط اشخاص جلوگیری کرد. طبیعتاً زمانی که اطلاعات روی شبکه بلاکچین ذخیره می‌شود، تنها افراد مجاز می‌توانند به آن‌ها دسترسی پیدا کنند. درضمن با استفاده از چنین شبکه‌ای کاربران دیگر مجبور به استفاده از زیرساخت‌های متمرکز ایجادشده برای دسترسی به اطلاعات سیستم‌های اینترنت اشیا نیستند. این زیرساخت‌ها محدودیت‌های زیادی دارند.
از میان سایر موارد کاربرد بلاکچین در حوزه اینترنت اشیا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- هوشمندسازی عملیات تجاری
- ایجاد اکوسیستم غیرمتمرکز و مقیاس‌پذیر (قابل‌اجرا در گستره‌های مختلف) برای دستگاه‌های اینترنت اشیا
- تسهیل و تسریع تبادل اطلاعات ضروری بین کاربرانی که به داده‌های سیستم‌های اینترنت اشیا دسترسی دارند
- امکان‌پذیرکردن نظارت بر فرایند تولید در کارخانه‌های مجهز به سیستم‌های اینترنت اشیا
در کل با بهره‌مندی از فناوری دفتر کل توزیع‌شده می‌توان مهم‌ترین چالش مرتبط با استفاده از سیستم‌های اشیا، یعنی ایجاد فضایی امن با ظرفیت کافی برای ثبت و ذخیره‌سازی اطلاعات و بهاشتراکگذاری آن‌ها را برطرف کرد. به بیان دیگر، این‌فناوری می‌تواند بستری امن و قابل‌اعتماد برای استفاده از دستگاه‌های اینترنت اشیا فراهم کند.
نتیجه‌گیری
بلاکچین می‌تواند امنیت دسترسی به اطلاعات و بهاشتراکگذاری آن‌ها در یک شبکه را کاملاً تضمین کند. همچنین درصورت استفاده از این فناوری، افراد مجاز می‌توانند در هر لحظه به اطلاعات ثبت و ذخیره شده در شبکه دسترسی پیدا کنند و آن‌ها را به‌صورت آنی به اشتراک بگذارند.
این ویژگی‌های بلاکچین باعث شده این فناوری در حوزه‌هایی که دسترسی آنی به اطلاعات موجود روی یک شبکه و بهاشتراکگذاری آنی آن‌ها با امنیت بالا، بسیار مهم و ضروری است، به ابزار بسیار مفیدی تبدیل شود. شفافیت بالای اطلاعات موجود روی شبکه‌های بلاکچین نیز بسیاری از صاحبان کسب‌وکار را برای استفاده از آن جهت حفظ و نگهداری اطلاعات ترغیب می‌کند.
با توجه به تمام ویژگی‌های مذکور برای شبکه‌های بلاکچین، به جرئت می‌توان گفت این فناوری آینده حوزه‌هایی مثل بانکداری، آموزش، حسابداری، مدیریت انتقال و توزیع انرژی و نحوه بهره‌مندی از قابلیت‌های سیستم‌های اینترنت اشیا را متحول خواهد کرد.
